Είναι με ιδιαίτερη χαρά που ανακοινώνω σήμερα την έναρξη του προγράμματος ψηφιοποίησης αρχαίων αντικειμένων που εκτίθενται στις προθήκες των κρατικών μουσείων και φυλάσσονται στις αποθήκες του Κυπριακού Μουσείου μέσω του προγράμματος «Digitising the Museums of Cyprus» το οποίο χρηματοδοτείται από τον European Economic Area Financial Mechanism (EEA) και το Norway Grants (Προγραμματική Περίοδος 2014–2021) και έχει αναλάβει, από τις 4 Μαΐου 2021, να φέρει σε πέρας το Τμήμα Αρχαιοτήτων.
Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί τη συνέχεια των προσπαθειών που καταβάλλει το Τμήμα Αρχαιοτήτων για ψηφιοποίηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Σημειώνεται ότι, εκτιμώντας τη θετική συμβολή που μπορεί να έχει η ψηφιοποίηση στην προστασία και διαχείριση των μνημείων, των αρχαιολογικών χώρων και των μουσείων, το Τμήμα Αρχαιοτήτων ξεκίνησε, από τον Οκτώβριο του 2009, την εφαρμογή του πρώτου προγράμματος ψηφιοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς (αρχαία μνημεία, κινητά ευρήματα, επισκοπήσεις, ελεγχόμενες περιοχές, περιοχές υπό επίταξη), εισάγοντας το «Cyprus Archaeological Digitization Programme» (CADiP).
Το CADiP, που ξεκίνησε το 2009 ως Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενο από το Χρηματοδοτικό Μηχανισμό της Νορβηγίας και την Κυπριακή Δημοκρατία, διήρκησε από τον Οκτώβριο του 2009 μέχρι τον Απρίλιο του 2011.
Μετά την ολοκλήρωσή του, το Τμήμα Αρχαιοτήτων συνέχισε το πρόγραμμα ψηφιοποίησης μέσω του κρατικού προϋπολογισμού, με μόνιμους αρχαιολογικούς λειτουργούς και με αγορά υπηρεσιών από αρχαιολόγους για την ψηφιοποίηση Αρχαίων Μνημείων, Κινητών Ευρημάτων, Αρχαιολογικών Επισκοπήσεων και Επιτάξεων.
Το χρονικό διάστημα Νοεμβρίου 2016 – Νοεμβρίου 2017, το Τμήμα Αρχαιοτήτων, προχώρησε στην αγορά υπηρεσιών δύο αρχαιολόγων για την ψηφιοποίηση 4.000 κινητών ευρημάτων και πέντε αρχαιολογικών θέσεων. Από τους δύο αρχαιολόγους, ο ένας ανέλαβε την ψηφιοποίηση πέντε αρχαιολογικών θέσεων και ο άλλος την ψηφιοποίηση 3.000 αντικειμένων από το ευρετήριο του Κυπριακού Μουσείου καθώς επίσης 1.000 αντικείμενων που έχουν δηλωθεί ως απολεσθέντα ως αποτέλεσμα της τουρκικής εισβολής. Το έργο, με διάρκεια δώδεκα μηνών, χρηματοδοτήθηκε από τον προϋπολογισμό του Τμήματος Αρχαιοτήτων.
Μέχρι σήμερα έχουν ψηφιοποιηθεί 20.217 αρχαία κινητά ευρήματα, 3.573 επισκοπήσεις και 1.595 αρχαία μνημεία.
Το Τμήμα Αρχαιοτήτων συνεχίζοντας την ψηφιοποίηση και έχοντας θέσει ως στόχο την ψηφιοποίηση αντικειμένων που εκτίθενται στις προθήκες των κρατικών μουσείων και φυλάσσονται στις αποθήκες του Κυπριακού Μουσείου προχώρησε, από τις 4 Μαΐου 2021, στην εφαρμογή ενός νέου ερευνητικού προγράμματος με τίτλο «Digitising the Museums of Cyprus».
Στόχος του νέου προγράμματος είναι η ψηφιοποίηση 96.000 αρχαίων αντικειμένων στη βάση δεδομένων CADiP. Από αυτά, 82.000 αντικείμενα φυλάσσονται στις αποθήκες του Κυπριακού Μουσείου στη Λευκωσία και 14.000 εκτίθενται στα Μουσεία που βρίσκονται υπό την αρμοδιότητα του Τμήματος Αρχαιοτήτων. Συγκεκριμένα, τα αντικείμενα φυλάσσονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Επαρχίας Λεμεσού, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Επαρχίας Λάρνακας, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Επαρχίας Πάφου, στο Εθνολογικό Μουσείο-Οικία Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου (Λευκωσία), στο Τοπικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αρχαίου Ιδαλίου, στο Τοπικό Μουσείο Παραδοσιακής Κεντητικής και Αργυροχοΐας (Λεύκαρα), στο Αγροτικό Μουσείο Φικάρδου, στο Μεσαιωνικό Μουσείο Κύπρου – Κάστρο Λεμεσού, στο Τοπικό Αρχαιολογικό Μουσείο Κουρίου (Επισκοπή), στο Τοπικό Αρχαιολογικό Μουσείο Παλαιπάφου (Κούκλια), στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης Γεροσκήπου, στο Τοπικό Αρχαιολογικό Moυσείο Μαρίου-Αρσινόης (Πόλη Χρυσοχούς), στο Κάστρο Λάρνακας, στο Μουσείο Κυπριακού Σιδηρόδρομου (Ευρύχου) και στο Τοπικό Αγροτικό Μουσείο Κάτω Δρυ.
Για το πιο πάνω πρόγραμμα έχουν προσληφθεί και εργάζονται 8 αρχαιολόγοι για περίοδο 31 μηνών.
Κλείνοντας, θα ήθελα να σημειώσω πως τα 4.500 αντικείμενα που βρίσκονται στις προθήκες του Κυπριακού Μουσείου στη Λευκωσία, και τα οποία έχουν ήδη ψηφιοποιηθεί, αποτέλεσαν ήδη σημαντικό εργαλείο στη σύνθεση της μουσειολογικής μελέτης για το Νέο Κυπριακό Μουσείο. Η ψηφιοποίηση ακόμη 82.000 αντικείμενων, που φυλάσσονται στις αποθήκες του Κυπριακού Μουσείου, θα δημιουργήσει τις συνθήκες για πιο εύκολη και ασφαλή μεταφορά τους στις εγκαταστάσεις του Νέου Κυπριακού Μουσείου.