Μια νέα κουλτούρα επιχειρεί να φέρει στο Υπουργείο Μεταφορών ο Γιάννης Καρούσος. Οι «έφοδοι», λέει, θα συνεχιστούν γιατί είναι στον χαρακτήρα του να επιλαμβάνεται μόνος του κάποιων θεμάτων που χρειάζονται την άμεση υπουργική φροντίδα. Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Μιράντα Λυσάνδρου
Η πρακτική αυτή στέλνει και μηνύματα στους εκ των έσω οι οποίοι είτε εμπνέονται είτε υποχρεώνονται να κάνουν με περισσότερο ζήλο τη δουλειά τους. Στέλνει όμως και μηνύματα στους πολίτες ότι υπάρχει αποτελεσματικότητα. Με τους πολίτες επιθυμεί να έχει άμεση επαφή, για αυτό η αλληλογραφία που απευθύνεται στον υπουργό περνά και από το χέρι του. Κάπως έτσι ξεκίνησε τις εφόδους στα λεωφορεία, ενώ κάθε απόγευμα, την ώρα που επιστρέφει στο σπίτι του στην Αγία Νάπα, ανταποκρίνεται σε όσους τον κάλεσαν στο τηλέφωνο. Δηλώνει πως θα έχει ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με την κοινωνία.
Είναι τύπος πρακτικός. Θέλει να κόβει δρόμο και οι δουλειές να γίνονται στο τσακ-μπαμ! Για αυτό δεν κολλά στα πρωτόκολλα και στις διαδικασίες. Παρακίνησε και τον νέο ΥΠΕΣ και έχουν συστήσει ένα «μίνι υπουργικό» στο οποίο καλούν τις υπηρεσίες που έχουν να κάνουν με έργα που βρίσκονται στο στάδιο προ της υλοποίησης ώστε η επικοινωνία τους να είναι άμεση και να παρακάμπτουν τις χρονοβόρες επιστολές. Θέλει δε να γνωρίζει σε πραγματικό χρόνο για τις εξελίξεις που υπάρχουν σε ό,τι αφορά τα έργα, ενώ έχει θέσει εξαρχής προτεραιότητες και έχει πλέον μια καθαρή εικόνα για το ποιοι είναι οι στόχοι του…
Τι ώρα έρχεστε στο υπουργείο κάθε μέρα;
Φεύγω στις 5.30 με 06.00 από την Αγία Νάπα…
Άρα προσπαθείτε να αποφύγετε την κίνηση στην είσοδο της Λευκωσίας…
Είναι αλήθεια πως αν φύγω αυτή την ώρα δεν βρίσκω κίνηση. Αν όμως φύγω στις 7.20, διότι κάποιες φορές πηγαίνω τα παιδιά μου στο σχολείο, θα χρειαστώ τουλάχιστον 25 λεπτά περισσότερα για να φτάσω στο γραφείο μου.
Συνεπώς, νιώθετε τον κόσμο που θέλει λύσεις εδώ και τώρα στο κυκλοφοριακό στην είσοδο της Λευκωσίας.
Τον νιώθω, ναι. Όταν μπαίνεις στη Λευκωσία είναι σαν να βρίσκεται εντός ενός σωλήνα που δεν χωράει άλλο νερό μέσα…
Νέο σύστημα Scoot
Και τι σκέφτεστε να κάνετε για αυτό;
Κατ’ αρχάς πιστεύουμε ότι με την κατασκευή του περιμετρικού που υπογράψαμε την εβδομάδα που πέρασε θα λυθεί μέρος του προβλήματος. Είναι πολύ χρήσιμος σε μια πόλη ένας περιφερειακός αυτοκινητόδρομος. Απ’ εκεί και πέρα προωθούμε τις διαδικασίες για να εγκαταστήσουμε ένα σύγχρονο σύστημα διαχείρισης τροχαίας, διότι το Scoot το οποίο υπάρχει από το 1992 δεν λειτουργεί. Πολύ σύντομα θα βγούμε σε εκδήλωση ενδιαφέροντος από εταιρείες ώστε να αποφασίσουμε εάν θα αναβαθμιστεί το υφιστάμενο ή εάν θα βγούμε σε προσφορά για καινούργιο. Με βάση τα στατιστικά που μας έχουν δοθεί μπορεί να υπάρξει βελτίωση του κυκλοφοριακού μέχρι και 25%. Το σύστημα θα κάνει έξυπνη διαχείριση τροχαίας και μεταξύ άλλων θα αναγνωρίζει το λεωφορείο και το ασθενοφόρο εκεί όπου δεν θα υπάρχει λεωφορειολωρίδα και όταν θα «βλέπει» να έρχεται λεωφορείο θα του δίνει προτεραιότητα με λίγο περισσότερο χρόνο στο πράσινο φανάρι.
Θα εγκατασταθεί σε όλες τις πόλεις το σύστημα;
Οι σκέψεις μας είναι αυτό το νέο σύστημα διαχείρισης της τροχαίας να εγκατασταθεί στη Λευκωσία και τη Λεμεσό διότι στις άλλες πόλεις μπορεί να γίνει διαχείριση του κομφούζιου με άλλα μέτρα. Εάν εγκατασταθεί ένα τέτοιο σύστημα θα μπορέσουμε να εξοικονομούμε 23 ώρες τον χρόνο οδήγησης ο καθένας από εμάς. Αυτό το μέτρο αποτελεί το επόμενο βήμα της αντικατάστασης και της αναβάθμισης του εξοπλισμού στα φανάρια τροχαίας που ξεκίνησε στη Λευκωσία και τρέχει ακόμη, είναι άμεσο και θεωρώ πως μπορεί να προσφέρει σημαντικά στη μείωση της κίνησης. Στη Λεμεσό, η οποία αντιμετωπίζει οξύ πρόβλημα στους κάθετους δρόμους που οδηγούν στην παραλία, συζητήσαμε με τον δήμαρχο για τη δημιουργία park and ride έξω από την πόλη ώστε κάποιος να αφήνει το αυτοκίνητο και να μπαίνει στο λεωφορείο. Στο μεταξύ αυτές τις μέρες τελειώνει και η μελέτη για να μπουν φώτα στους κυκλικούς κόμβους της Αγίας Φύλας, ενώ υπάρχουν και κάποια άλλα έργα, όπως η αναβάθμιση της Ευαγόρα Λανίτη και η κατασκευή του βόρειου παρακαμπτήριου, που προωθούνται και θα αποφορτίσουν σημαντικά την κίνηση στα προβληματικά σημεία του οδικού δικτύου της πόλης.
Και κλιμακωτό ωράριο;
Έχετε κατά νου και κάποια άλλη τομή;
Βλέπουμε το θέμα της αλλαγής του ωραρίου των σχολείων και της δημόσιας υπηρεσίας. Όταν πρόσφατα ήταν των Τριών Ιεραρχών η Λευκωσία δεν είχε κίνηση. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η αλλαγή του ωραρίου θα ωφελήσει. Εμείς θα κάνουμε τη μελέτη για να δούμε τα νούμερα, να δούμε το όφελος και θα πάμε με πρόταση για να ξεκινήσει ο δημόσιος διάλογος. Η μελέτη αυτή θα γίνει μέσω της επικαιροποίησης του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας Λευκωσίας (ΣΒΑΚ), ένα έργο που θα προκηρυχθεί σε μερικές εβδομάδες και θα πάρει περίπου ενάμιση χρόνο για να ολοκληρωθεί. Και αυτό θα μας δώσει λύσεις για τη διαχείριση του κυκλοφοριακού προβλήματος. Όμως επειδή τα προβλήματα καίνε και επειδή έχουμε και την αξιολόγηση του Jaspers που μας λέει να προχωρήσουμε τις λεωφορειολωρίδες και επειδή βασικό στοιχείο της μείωσης της κίνησης είναι η αναβάθμιση των μαζικών μεταφορών, εκεί που σχεδιάζουμε να χαράξουμε τις ράγες του τραμ, βάλαμε όρο στα συμβόλαια του ΣΒΑΚ να μας δώσουν εντός τεσσάρων μηνών από την υπογραφή των συμβολαίων με τους συμβούλους ειδική μελέτη για τις λεωφορειολωρίδες. Τέλος της χρονιάς πιστεύουμε ότι θα είμαστε έτοιμοι με τους σχεδιασμούς και εντός του 2021 να δημιουργήσουμε τις υποδομές ώστε να τεθούν σε λειτουργία οι λεωφορειολωρίδες προάγγελος του τραμ.
Θετικός για τραμ
Έχετε δηλαδή θετική εικόνα για το τραμ…
Βεβαίως. Αλλά πρώτα πρέπει να ξεκινήσεις από τις λεωφοριολωρίδες. Και για να γίνει αυτό πρέπει να γίνουν μονοδρομήσεις ώστε να δοθεί μια λωρίδα στο λεωφορείο. Κάτι που πιστεύω ότι θα προκαλέσει και θα έχει και πολιτικό κόστος γιατί οι πολίτες θα αντιδράσουν. Όταν ήμουν δήμαρχος Αγίας Νάπας και πήγα να κάνω μονοδρομήσεις δεν μπορείς να φανταστείς τι αντίδραση υπήρχε! Κάποια στιγμή είχα ανακαλύψει και μια συνέντευξη του Λέλλου Δημητριάδη που είχε ερωτηθεί ποια ήταν η πιο δύσκολή του στιγμή στη δημαρχία και είπε «όταν πήγα να κάνω μονοδρομήσεις στο κέντρο της Λευκωσίας».
Σας φοβίζει το πολιτικό κόστος;
Όχι. Ένας πολιτικός χρειάζεται να κάνει τομές και αν είναι σωστές θα τον δικαιώσει η ιστορία.
Το τραμ αποτελεί πλέον μέρος του Εθνικού Σχεδίου για το Κλίμα και την Ενέργεια 2020-2030. Βασικά αποτελεί πλέον επίσημη κυβερνητική πολιτική. Θα το έχουμε ώς το 2030;
Δεν μπορώ να πω αν θα το έχουμε ή όχι. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι θα έχουμε λεωφορειολωρίδες το 2021-2022 πάνω στο δίκτυο που προορίζεται να γίνει το τραμ.
Οι αλλαγές που θέλετε να προωθήσετε θα αλλάξουν την καθημερινότητα αυτών που θα θέλουν να κυκλοφορούν ΙΧ. Θα τους δυσκολέψει.
Ναι, θα καθυστερούν πάρα πολύ να μπουν στη Λευκωσία και για να πας πιο γρήγορα στον προορισμό σου θα πρέπει να χρησιμοποιήσεις λεωφορείο.
Ες αύριον τα σπουδαία…
Για να μπει ο κόσμος στα λεωφορεία, εκτός από το να τον δυσκολέψεις, πρέπει να του δώσεις και μια ποιοτική επιλογή. Είστε αισιόδοξος ότι θα αποκτήσουμε ποιοτικές δημόσιες επιβατικές μεταφορές;
Πιστεύουμε πως με τις νέες συμβάσεις αυτό θα το πετύχουμε. Θα έχουμε αυξημένα χιλιόμετρα, αυξημένες συχνότητες και τώρα στη Λευκωσία που υπογράψαμε με τον νέο συμβασιούχο γίνεται ο σχεδιασμός των γραμμών για να δώσουμε ακριβώς στους πολίτες την επιλογή να μπουν σε λεωφορεία. Για τις υπόλοιπες πόλεις περιμένουμε την απόφαση του δικαστηρίου. Εμείς αναλόγως της απόφασης θα πρέπει να βεβαιωθούμε ότι θα έχουμε λεωφορεία και μετά τον Ιούλιο. Είμαστε κοντά στις αποφάσεις… Το άλλο σημαντικό βήμα είναι να αλλάξει η κουλτούρα μας. Πρέπει να κτίσουμε παιδεία.
Δεν είχαμε όμως έναν λόγο μέχρι σήμερα για να αλλάξουμε κουλτούρα.
Το σχολείο παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτό. Εμένα τα παιδιά μου στο σπίτι έχουν επιβάλει την ανακύκλωση. Γιατί τους πέρασαν το μήνυμα από το σχολείο. Επομένως πρώτα χρειαζόμαστε παιδεία και μετά να προσφέρεις την υπηρεσία που πρέπει. Όταν τα λεωφορεία σταματούν στις 6 το απόγευμα, αυτό δεν είναι υπηρεσία… Στην Αγία Νάπα και τον Πρωταρά τα καλοκαίρια προσφέρεται 24ωρη εξυπηρέτηση στα λεωφορεία. Και τα χρησιμοποιούν και οι Κύπριοι. Επομένως πρώτα χρειαζόμαστε παιδεία και δεύτερον να προσφέρεις την υπηρεσία που πρέπει.
«Ψάχνουμε άλλα 4 εκατ. ευρώ για επιχορήγηση ηλεκτρικών ΙΧ»
Πάντως για να πετύχουμε στους στόχους μας ως κράτος για το κλίμα πρέπει να πετύχουμε μείωση της χρήσης του λεωφορείου. Το βάρος πέφτει στους ώμους σας. Είναι η πιο «καυτή πατάτα» στα χέρια σου;
Ναι, αυτό ακριβώς συμβαίνει. Όλο το βάρος πέφτει σε αυτό το υπουργείο. Και το νιώθω. Και σκέφτομαι τι να κάνω και πώς. Πρέπει να μειωθεί η χρήση των αυτοκινήτων, πρέπει να αντικατασταθούν τα παλιά ρυπογόνα αυτοκίνητα με νέα ηλεκτρικά, ακόμα και μοτοσυκλέτες ηλεκτρικές. Και πρέπει να δώσουμε κίνητρα χρήσης του λεωφορείου.
Ήταν έκπληξη για την κυβέρνηση το πώς αγκάλιασαν οι πολίτες το σχέδιο επιχορήγησης ηλεκτρικού;
Δεν περίμενε κανένας τόσο μεγάλη ανταπόκριση. Αυτή τη στιγμή (μέχρι την περασμένη Τρίτη που έγινε η συνέντευξη) έχει περίπου 813 αιτήσεις για ηλεκτρικά και 2.643 για καινούργια. Και τώρα ψάχνουμε να βρούμε κονδύλια για να δούμε εάν μπορούμε να ικανοποιήσουμε όσο περισσότερους γίνεται και ταυτόχρονα να διευρύνουμε τον αριθμό των σταθμών φόρτισης. Αυτή τη στιγμή έχει 20 σταθμούς και εκκρεμεί και η απόφαση για τους 10 στους αυτοκινητόδρομους που μας κέρδισε η ΑΗΚ στο δικαστήριο και τώρα η Νομική Υπηρεσία κάνει έφεση. Η δική μου σκέψη -και την έχω μοιραστεί με τον υπουργό Εμπορίου- είναι να δοθεί ένα κίνητρο στα πρατήρια καυσίμων για να προσφέρουν και σταθμό φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Το Υπουργείο Εμπορίου θα ανοίξει τον άλλο μήνα κι ένα πρόγραμμα χορηγιών προς ιδιοκτήτες ηλεκτρικών οχημάτων για επιχορήγηση σταθμού φόρτισης με φωτοβολταϊκά.
Ναι, θα θέλαμε να δούμε κάτι παρόμοιο να γίνεται και με τα πρατήρια καυσίμων. Τις επόμενες μέρες θα συναντηθούμε με τον υπουργό Εμπορίου για να ετοιμάσουμε μια ολοκληρωμένη πρόταση με την οποία θα πάμε στο Υπουργικό για επέκταση του σχεδίου κινήτρων, στην οποία θα περιλάβουμε και το θέμα των πρατηρίων. Σε δύο εβδομάδες αναμένω ότι θα καταθέσουμε την πρότασή μας στο Υπουργικό Συμβούλιο. Πιστεύω ότι οι πολίτες έχουν καταλάβει τα πολλαπλά οφέλη του ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Τόσο για την τσέπη τους όσο και για το περιβάλλον. Για αυτό αξίζει να αξιοποιήσουμε το μομέντουμ για να πάμε στο επόμενο βήμα.
Πόσα λεφτά υπάρχουν διαθέσιμα για να μπουν στο νέο σχέδιο;
Αυτή τη στιγμή το σχέδιο έχει εγκεκριμένο προϋπολογισμό 3 εκατ. και για να ικανοποιήσουμε όλες τις αιτήσεις ίσως χρειαστούμε άλλα 4 εκατ. Δεν πιστεύω ότι είναι δύσκολο να τα βρούμε. Προσπαθούμε τώρα να δούμε εσωτερικά στο υπουργείο από πού μπορούμε να εξοικονομήσουμε λεφτά.
Παρήγγειλε ηλεκτρικά ποδήλατα
Διακρίνω σε εσάς μια περιβαλλοντική συνείδηση.
Προσπαθώ να κάνω ό,τι μπορώ. Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, εντός της Λευκωσίας, κυκλοφορώ με το ηλεκτρικό αυτοκίνητο του υπουργείου. Είχα ρωτήσει γιατί δεν έχει ηλεκτρικό αυτοκίνητο το υπουργείο και μου είπαν «μα αγοράσαμε αλλά το έχουμε μέσα»… Έχω παραγγείλει και δύο ποδήλατα ηλεκτρικά, ένα για μένα και ένα για τον αστυνομικό μου γιατί μου είπαν πως πρέπει να με συνοδεύει, ώστε σε κάποιες υποχρεώσεις εδώ κοντά να πηγαίνουμε με το ποδήλατο. Ειδικά τώρα που θα ανοίξει ο καιρός…
«Θα προσπαθήσω να αλλάξω το σύστημα των προσφυγών»
Μια άλλη «καυτή πατάτα» είναι οι οδικοί θάνατοι. Το σύστημα φωτοεπισήμανσης είναι ένα σημαντικό εργαλείο για μείωσή τους. Θα έρθουν τελικά οι κάμερες;
Το θέμα βρίσκεται στην Αναθεωρητική Αρχή για κάποιον όρο ο οποίος τροποποιήθηκε. Η ακρόαση έγινε πριν μερικές μέρες και αναμένουμε την απόφαση. Είναι δύσκολο έργο. Εμένα με ενοχλεί πολύ η ευκολία με την οποία μπορεί κάποιος να προσφύγει στην Αναθεωρητική Αρχή. Κι απ’ ό,τι φαίνεται κάποιοι πάνε για λόγους τακτικής. Όχι γιατί πιστεύουν ότι έχουν δίκιο, αλλά για να ταλαιπωρήσουν αυτόν που κέρδισε ή για άλλους λόγους…
Για έργα δημοσίου συμφέροντος
Μπορεί να γίνει κάτι γι’ αυτό;
Βεβαίως μπορεί. Η δική μου εισήγηση είναι να τροποποιήσουμε νόμο ώστε για τα έργα τα δημοσίου συμφέροντος, όπως για παράδειγμα ο περιμετρικός ή η φωτοεπισήμανση, τα οποία όσο καθυστερούν να γίνουν πεθαίνει κόσμος ή η απουσία τους δημιουργεί τεράστιο κόστος στην οικονομία, για να προσφύγει κάποιος να πρέπει να καταθέτει υψηλή εγγυητική, %5-10% της συνολικής δαπάνης του έργου, την οποία σε περίπτωση απόρριψης να τη χάνει. Έτσι θα τους υποχρεώσουμε να κάνουν προσφυγή όταν είναι πολύ σίγουροι ότι έχουν λάθος.
Θα το εισηγηθείτε;
Θα το προτείνω. Ανέλαβα μια πρωτοβουλία για να συντονίσω μια κατάσταση για να το λύσω αυτό το θέμα. Γιατί αν ήταν διαφορετικά τα πράγματα η Πάφος θα είχε σήμερα μαρίνα και στα Κοκκινοχώρια θα υπήρχε αποχετευτικό. Το Δημόσιο χάνει πολλαπλάσια απ’ ό,τι αυτός ο οποίος καταθέτει προσφυγή. Και επιπλέον βλέπει και τα έγγραφα του ανταγωνιστή του. Πρέπει να τελειώσει κάποτε αυτή η ιστορία. Και το έχω πει, ότι εάν αντιληφθώ ότι υπάρχει τακτική πίσω από προσφυγές θα προβώ σε καταγγελία στην Αστυνομία. Δεν μπορούν να καθυστερούν τα έργα του Δημοσίου τέσσερις εργολάβοι επειδή μπορεί να τσακώνονται μεταξύ τους.
Μανιτάρια κ.λπ.
Άρα ψάχνετε τρόπους για να γίνεται πιο αποτελεσματικός;
Υπάρχουν τρόποι… Κι επειδή προέρχονται από την τοπική αυτοδιοίκηση και είναι του στυλ μου, θέλω και να ενημερώνομαι και να πηγαίνω επιτόπου. Όταν πήγα στην Αγία Βαρβάρα για να ελέγξω ένα λεωφορείο ήταν επειδή εντόπισα το θέμα στην αλληλογραφία μου την οποία παρακολουθώ. Ήθελα να διαπιστώσω εάν όντως ήταν αλήθεια αυτό που έλεγε η επιστολή. Πιστεύω πως με αυτό τον τρόπο στέλνεις και ένα μήνυμα. Και τις επόμενες μέρες οι λεωφορειούχοι θα είναι πιο προσεκτικοί, και οι επόπτες θα κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους. Θα πουν «μα ο υπουργός πάει και ελέγχει, εμείς τι κάνουμε;». Ζήτησα επίσης από τους πολίτες να μας στέλνουν προβλήματα που εντοπίζουν στα θέματα μεταφορών γιατί με 12 επόπτες και 1.000 λεωφορεία δεν μπορείς να τα ελέγχεις όλα. Θέλω να πω επίσης πως όποιος τηλεφωνήσει και θέλει να μιλήσει στον υπουργό, την ώρα που είμαι στον αυτοκινητόδρομο καθ’ οδόν προς το σπίτι μου επιστρέφω τα τηλεφωνήματα. Θέλω να είμαι κοντά στον πολίτη.
Ήρθαν καταγγελίες μετά από αυτό το κάλεσμα;
Ήρθαν αρκετές καταγγελίες. Πολλές μέσω του προσωπικού μου λογαριασμού στο facebook.
Έχουν βάση;
Αρκετές. Μετά την Πάφο και την περίπτωση με το μανιτάρι ακινητοποιήσαμε 10 λεωφορεία τα οποία είχαν διάφορα προβλήματα, παλιά λεωφορεία που μεταφέρουν μαθητές. Είναι αδικαιολόγητο να έχει γρασίδι στα λεωφορεία και μανιτάρια ή να κάνει έναν μήνα να το καθαρίσει.
Αυτός είναι ο χαρακτήρας μου
Πολλοί είδαν θετικά αυτές τις επιδρομές, άλλοι σαν πυροτέχνημα.
Είναι ο χαρακτήρας μου αυτός. Κι όσο ήμουν δήμαρχος έτσι λειτουργούσα. Έβγαινα ακόμα και στα σκυβαλοφόρα, πήγαινα στις παραλίες και επιλαμβανόμουν των προβλημάτων. Μου αρέσει να υπάρχει αυτή η αμεσότητα. Κινούνται πιο γρήγορα τα πράγματα. Για αυτό και συμφωνήσαμε με τον υπουργό Εσωτερικών πως μία φορά τον μήνα θα κάνουμε μια σύσκεψη με θέμα τα έργα που βρίσκονται στο στάδιο σχεδιασμού, στην παρουσία εκπροσώπων των τμημάτων, του Κτηματολογίου, της Πολεοδομίας, των Δημοσίων Έργων, της Υπ. Περιβάλλοντος κ.λπ. ώστε να μιλάνε απευθείας οι υπηρεσίες και να μην χρειάζεται να μεσολαβούν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες που μας καθυστερούν. Αυτό κάνω και με τις υπηρεσίες του υπουργείου μου. Δεν τους δίνω μια εντολή και τελείωσε. Θέλω να ενημερώνομαι, να ξέρω τις λύσεις στα διάφορα προβλήματα που υπάρχουν, είμαι σε ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με τους λειτουργούς.
Πήρε το πράσινο φως από τον ΠτΔ για να πάρει πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο
Δωρεάν είσοδος στα μουσεία
Οι τέσσερις βασικοί στόχοι τους οποίους έθεσε ο Γιάννης Καρούσος είναι η υλοποίηση των έργων εντός χρονοδιαγραμμάτων, η βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη και ειδικά σε επίπεδο κυκλοφοριακού, η μείωση της επίδρασης των μεταφορών στη ρύπανση του περιβάλλοντος και η ανάδειξη του αρχαιολογικού πλούτου της Κύπρου. Όπως λέει, θεωρεί το Τμήμα Αρχαιοτήτων έναν κοιμώμενο γίγαντα. Γιατί δεν έχει καταφέρει να αναδείξει το μέγιστο του αρχαιολογικού πλούτου του τόπου. «Όταν το Αρχαιολογικό Μουσείο στη Λευκωσία είχε 37 χιλιάδες επισκέψεις το 2019, σε μια χώρα η οποία έχει 4 εκατ. τουρίστες και ένα εκατ. πληθυσμό, σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά και πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που λειτουργούμε. Το Τμήμα Αρχαιοτήτων είναι ένα εξαιρετικό τμήμα το οποίο βγαίνει μπροστά και παλεύει να σώσει τις αρχαιότητες, αλλά πρέπει να βρούμε και τρόπους πώς να τις προσφέρουμε στο κοινό».
Συγχαρητήρια στις κυρίες
Πριν από μερικές μέρες είδαμε μια αυστηρή επιστολή της διευθύντριας του Τμήματος Αρχαιοτήτων η οποία επέκρινε το Τμήμα Δημοσίων Έργων για κάποιους όρους που δεν μπήκαν στην προσφορά για το κτήριο της νέας Βουλής. Δυο τμήματα του υπουργείου σας στα μαχαίρια. Πώς νιώσατε;
Έδωσα στο Τμήμα Αρχαιοτήτων συγχαρητήρια. Γιατί κάθισαν να δουν ενδελεχώς την προσφορά και διαπίστωσαν ότι είχε λάθος. Είναι ένα πολύ μαχητικό τμήμα. Και έφερα εδώ και τη διευθύντρια του τμήματος και την έφορο Αρχαιοτήτων και τους έδωσα συγχαρητήρια για τον τρόπο που λειτούργησαν.
Και τώρα έχετε κάποιες σκέψεις για το πώς σκοπεύετε να αναδείξετε τις αρχαιότητες;
Ο στόχος μας είναι να αυξήσουμε την επισκεψιμότητα στα μουσεία και στους αρχαιολογικούς μας χώρους. Όταν πέρσι είχαμε 34 χιλιάδες επισκέπτες με εισιτήριο στα 12 μουσεία μας (σ.σ. άλλες 29 χιλιάδες χωρίς εισιτήριο), θεωρούμε ότι έχουμε πολύ δρόμο ακόμα να διανύσουμε.
Πόσα ήταν τα έσοδα;
Από τα 12 μουσεία 157 χιλιάδες ευρώ. Μόνο σε τέσσερα μουσεία τα οποία συνδυάζονται με αρχαιολογικό χώρο έχουμε μεγάλη επισκεψιμότητα. Στα υπόλοιπα 12 μουσεία οι αριθμοί είναι απογοητευτικοί. Συνολικά από τα 16 μουσεία έχουμε περίπου έσοδα 550 χιλιάδες. Κι επειδή γνωρίζω ότι σε άλλες χώρες, όπως η Αγγλία, υπάρχει ελεύθερη είσοδος στα μουσεία, μια κίνηση που στέφθηκε με επιτυχία, σκέφτηκα ότι αυτή την ιδέα θα μπορούσαμε να την υιοθετήσουμε και εμείς εάν θέλουμε να αναδείξουμε τον αρχαιολογικό μας πλούτο. Είναι άλλωστε και σύσταση της UNESCO τα μουσεία να έχουν δωρεάν είσοδο. Η ιδέα λοιπόν που θα προωθήσουμε είναι τα μουσεία μας να έχουν ελεύθερη είσοδο για όλους, τουρίστες και ντόπιους. Επίσης θέλουμε να τα ανοίγουμε τα Σαββατοκύριακα, διότι εκτός από το Αρχαιολογικό στη Λευκωσία τα υπόλοιπα είναι κλειστά το Σαββατοκύριακο, σε αντίθεση με τους αρχαιολογικούς χώρους που είναι ανοικτοί. Πιστεύω ότι με τη δωρεάν είσοδο μπορούμε να φέρουμε κοντά και τους τουριστικούς πράκτορες για να αυξηθεί η επισκεψιμότητα.
Σύντομα στο Υπουργικό
Και ποια είναι τα βήματα για την υλοποίηση;
Ετοιμάζουμε την πρότασή μας και αφού πάρουμε έγκριση από το Υπουργείο Οικονομικών θα πάμε Υπουργικό τις επόμενες εβδομάδες για να αποφασιστεί η πολιτική. Ακολούθως θα καταθέσουμε νομοσχέδιο στη Βουλή για να αλλάξουμε τους κανονισμούς. Είναι δυο σενάρια τα οποία μελετούμε: Είτε να μπουν μόνο τα 12 μουσεία, είτε και τα 16, δηλαδή να προσθέσουμε και τα 4 που έχουν αρχαιολογικό χώρο και έχουν περισσότερη επισκεψιμότητα. Ο Πρόεδρος είναι θετικός και μου έδωσε το πράσινο φως για να προχωρήσω. Πιστεύω πως το όφελος θα είναι πολλαπλάσιο από την προβολή του τόπου μας σε σχέση με την απώλεια των πενιχρών εσόδων. Μια χώρα με τέτοιο αρχαιολογικό πλούτο πρέπει να καλεί τον κόσμο να μπει στα μουσεία. Και είμαι σίγουρος ότι θα έχει επιτυχία το μέτρο. Είναι μια μικρή αλλαγή που μπορεί να έχει τεράστια θετικά αποτελέσματα.